باورهاي اشتباه علمي

باورهاي اشتباه علمي كه چه بسا شما هم به آن ها اعتقاد داريد
گاهي سرعت ترقي علم بسيار بيشتر از سرعت تغيير كتاب هاي درسي است. به علاوه، براي آموزگار ها راحت تر است كه توضيح ساده شده اي از واقعيات علمي را به نزاكت آموزان خود ارائه دهند تا آنكه بخواهند به طور كامل در باره آن ها روشنگري بدهند. به همين انگيزه گاهي چيزهايي كه در مدرسه آموخته ايم يا باور عمومي هستند، در حقيقت كاملا اشتباهند. در پيوسته به شماري از اين باورهاي نادرست علمي درباره ي انسان و حيوانات مي پردازيم.
 
۱- انسان ها تكامل يافته ي شامپانزه ها هستند
اين ذهنيت كه انسان تكامل يافته ي شامپانزه است، انگار نادرست رايجي درباره ي نظريه ي تكامل است. داروين هرگز ادعا نكرد كه انسان ها تكامل مكشوف ي شامپانزه هاي معاصر هستند. در حقيقت، او معتقد بود با توجه به همانندي هاي زيادي كه مياني انسان، ميمون و شامپانزه هستي دارد، حتما همگي آن ها يك دنياي مشترك داشته اند كه ميليون ها سنه پيش بر روي زمين زندگي مي كرده.
 
آشنايي با اشتباهات علمي, تصورات تباه علمياينكه انسان تكامل يافته ي شامپانزه است كاملا اشتباه است
 
۲- انسان در بالاي رشته ي غذايي پيمان دارد
گروهي از محققان فرانسوي دست به محاسبه ي ريزبين جايگاه انسان در دودمان ي غذايي زدند. نتيجه ي اين ارزيابي آن بود كه با پروا به عادت هاي غذايي انسان، جايگاه او نمي تواند بالاتر از ماهي هاي كولي يا خوك ها باشد. فقط حيواني مي تواند در بالاترين جايگاه زنجيره ي غذايي پيمان گيرد كه گوشت همه ي ديگر حيوانات ماهيگير را مصرف كند. پس به طور قطع اين جايگاه متعلق به انسان نيست چون غذاي او تركيبي از گوشت و گياه است.
 
اشتباهات علمي,باورهاي اشتباه علمياين جايگاه متعلق به انسان نيست چون غذاي او تركيبي از گوشت و گياه است
 
۳- سگ ها و گربه ها كور رنگ هستند
تصور رايج اين است كه سگ ها و گربه ها جهان را ابلق مي بينند. اين تصور اشتباه به تعقيب آزمايشي در سنه ۱۹۱۵ شكل گرفت كه در جريان آن محققان موفق نشدند جداسازي كاغذ رنگي از كاغذ خاكستري را به گربه هاي مورد تست تعليم دهند. اما آزمايش ها بعدي اثر عدل گربه ها توانايي تشخيص رنگ ها را دارند و تنها رنگ قرمز را نمي بينند يا كمتر از انسان ها مي بينند. به همين ترتيب، سگ ها هم فقط الي حدودي كور رنگ هستند و تنها نمي توانند رنگ قرمز را از نارنجي تشخيص دهند، ولي مشكلي درباره بقيه ي رنگ ها ندارند.
 
درباره انسان هاي اوليه, تصورات غلط در ارتباط با شامپانزه هاسگ ها نمي توانند رنگ قرمز را از نارنجي تشخيص دهند
 
۴- ما فقط پنج حس داريم
نظريه ي حواس پنجگانه ي انسان به ارسطو، فيلسوف شهير يوناني منسوب شده است. ولي اين چيزي جز يك انگار اشتباه نيست. اگر حس طريق اي براي مغز است لغايت درباره ي دنياي محيط اطلاعات كسب كند، پس از اغلب از پنج حس مي نا نام برد. گرسنگي، تشنگي و درد هم اغلب در فهرست حواسي قرار مي گيرند كه به ما در ارتباط با ي چگونگي بدن مان اطلاعات مي دهند. علاوه بر اين، ما از قابليت حساسيت به دما و گيرنده هاي خفگي مكانيكي برخوردار هستيم. فهرست حواس ما، بسته به تعريفي كه از حس باره بهره‌گيري ي خود داريم، مي تواند ادامه پيدا كند.
 
تكامل يافته ي شامپانزه ها,باورهاي غلط در ارتباط با انسان هاما از قابليت حساسيت به دما و گيرنده هاي خفگي مكانيكي برخوردار هستيم
 
۵- دسته بندي هاي چشايي زبان
تصور رايج بر اين است كه زبان از عقيده چشايي به چهار ناحيه ي شيرين، ترش، شوق و تلخ تقسيم مي شود و پرزهاي چشايي هر يك از اين نواحي فقط يك طعم ي ويژه را تشخيص مي دهند. ولي اين انگار اشتباه را بايد براي همش فراموش كنيد. در حقيقت، از نظر علمي ۵ مزه ي اصلي هستي دارد كه همه ي تقدير هاي زبان قادرند همگي اين مزه ها را تشخيص دهند. ايده ي تقسيم بندي چشايي زبان به سنه ۱۹۰۱ باز مي گردد و متعلق به زمان، نادرست بودن اين ايده بارها تغيير ناپذير شده است.
 
تصورات باطل علمي, باورهاي غلط علمياز نظر علمي ۵ طعم ي اصلي هستي دارد كه همه ي سرنوشت زبان قادرند اين مزه ها را تشخيص بدهند
 
۶- مصرف مواد قندي مايه بيش فعالي مي شود
بسياري از والدين معتقدند ميان بيش فعالي كودكانشان و رژيم غذايي آن ها وابستگي وجود دارد ولي درستي آن است كه عمده ي تحقيق ها رابطه اي ميان مصرف مواد قندي و رفتار فرد نيافته اند. علاوه بر اين، در تحقيقات متعددي تماشا شد وقتي والدين نمي دانستند كه فرزندشان مواد قندي گرفتن كرده است يا نه، تأثيراتي كه تصور مي كردند قند بر رفتار فرزندشان دارد را در آن ها تماشا نمي كردند.
 
باورهاي اشتباه علمي,آشنايي با اشتباهات علميپژوهش ها رابطه اي مياني مصرف مواد قندي و رفتار فرد نيافته اند
 
۷- لمينگ ها خودكشي بخش جمعي مي كنند
يكي از رايج ترين شايعاتي كه در باره لمينگ ها هستي دارد اين است كه اين حيوانات با پريدن از بالاي صخره ها تقسيم جمعي خودكشي مي كنند. در حقيقت، اين انگاشت اشتباه بعد از توزيع فيلمي مستند از شركت ديزني به نام برهوت سفيد در سال ۱۹۵۸ به هستي آمد كه در يكي از صحنه هاي آن ها به نظر مي آمد لمينگ ها به عمد خويش را از بالاي صخره ها به ذيل پرت مي كردند. لمينگ ها ممكن است از بالاي صخره ها بپرند يا مسافت زيادي را شنا كنند ولي تمام اين كارها چيزي غير از رفتارهاي طبيعي آن ها در سررسيد مهاجرت نيست. در واقعيت اين حيوانات براي آنكه مكاني بهتري براي زندگي پيدا كنند به چهره بخش جمعي كوچ مي كنند.
 
تصورات علمي نادرست, درباره انسان هاي اوليهلمينگ ها ممكن است از بالاي صخره ها بپرند يا مسافت زيادي را شنا كنند
 
۸- شترمرغ ها براي پنهان كردن خويش سرشان را در شن ها فرو مي كنند
اين انگاشت كه شترمرغ ها زماني كه مي ترسند سر خود را در شن ها فرو مي كنند اشتباه است. در حقيقت، اين طيور زماني كه احساس خطر كنند، كوشش مي كنند با دويدن از عامل خطر دور شوند و اگر نتوانند بدوند، خويش را روي زمين مي اندازند و آرام باقي مي مانند. شترمرغ ها تنها زماني راز خود را در شن ها فرو مي كنند كه مي خواهند با بلعيدن شن و ريگ به گوارش خويش كمك كنند يا در دوران تخم گذاري گودالي حفر مي كنند و تخم هايشان را در آن مي گذارند.
 
تصورات علمي نادرست, درباره انسان هاي اوليهاين كه شترمرغ ها زماني كه مي ترسند راز خود را در شن ها فرو مي كنند اشتباه است
 
۹- ماهي گلي نمي تواند اغلب از سه ثانيه چيزي را به خاطر بسپارد
معمولا كساني كه حافظه ي خوبي ندارند را به ماهي گلي تشبيه مي كنند چون انگاشت رايج بر اين است كه اين ماهي تنها لغايت سه ثانيه مي توانند اطلاعات را به خاطر بسپارد. اما در آزمايشات متعددي نگريستن شد ماهي اي كه به آن آموزش ديتا بودند به صداهاي مشخصي پيامد نشان دهد، كماكان لغايت سه ماه بعد از اين آموزش به صداها واكنش پرتو مي داد. ظاهراً ماهي گلي ها مي توانند الي سه ماه اطلاعات را به خاطر بياورند.
 
تكامل يافته ي شامپانزه ها,باورهاي اشتباه علميماهي گلي ها مي توانند الي سه ماه اطلاعات را به خاطر بياورند
 
۱۰- تن انسان قادر نيست سلول هاي مغزي جديد توليد كند
اين يك انگاشت اشتباه و رايج است كه بعد از مرگ سلول هاي مغز، سلول هاي جديدي توليد نمي شود. اما تحقيقات متعددي نشانه داده است مغز ما حتي در سنين بالا هم به فرآوري سلول هاي جديد ادامه مي دهد كه به اين فرآيند عصب زايي يا نورژنز گفته مي شود.
 
باورهاي غلط در ارتباط با انسان ها,اشتباهات علميمغز ما حتي در سنين بالا هم به فرآوري سلول هاي جديد پيوستگي مي دهد
 
۱۱- خون فاقد اكسيژن، آبي رنگ است
تصور اشتباهي وجود دارد كه خون فاقد اكسيژن به رنگ آبي است. صحيح است كه وريد هاي ما آبي رنگ به عقيده مي رسند اما تنها علت اين مسأله شيوه ي بازتاب درازا موج هاي گوناگون روشنايي از روي پوست ما است. در حقيقت، نور قرمز جذب اما نور آبي منعكس مي شود.
 
باورهاي علمي اشتباه, آشنايي با باورهاي غلطنحوه ي انعكاس طول موج هاي روشنايي از روي پوست در حقيقت، نور قرمز جذب ولي نور آبي منعكس مي شود
 
۱۲- شترها در كوهان هايشان آب ذخيره مي كنند
درست است كه شترها قادرند لغايت چندين روز بدون آب زنده بمانند ولي نه به علت اندوخته ي آبي كه در كوهان هايشان دارند. اين تصور اشتباه است. شترها از كوهان هاي خويش براي ذخيره ي بافت چربي بهره‌گيري مي كنند، نه آب. اين بافت چربي انرژي لازم براي شترها را لغايت چندين روز تأمين مي كند، چون خوراك در بيابان نادر است. در حقيقت، كليه ها و روده هاي شترها هستند كه توانايي زيادي در حفظ آب بدن اين حيوانات دارند.

منبع:  https://www.beytoote.com/scientific/gozaresh-elmi/mistaken2-scientific-beliefs1.html